Sexting en sextortion bij jongeren: wat kan je als ouder doen?
Sinds enkele weken wordt een nieuw televisieprogramma uitgezonden waarin jongeren getuigen over hoe ze slachtoffer werden van een naaktfoto die naar de hele buurt werd doorgestuurd (sexting), hoe ze afgeperst werden door een diezelfde naaktfoto (sextortion), hoe ze benaderd werden in een chatbox door oudere mannen/vrouwen die expliciete beelden doorsturen of hoe ze een vertrouwensband opbouwen met iemand die niet is hij/zij beweert te zijn.
We merken dat dit programma niet alleen bij de jongeren enorm veel reacties los maakt, maar ook bij hun ouders. Wat kunnen we hiertegen doen? Hoe kunnen we dit aanpakken? Langs deze weg hadden we hier graag wat omkadering bij gegeven en enkele tips gegeven over hoe je hier als ouder op kan inspelen:
Wees open
- Wees open met je kind(eren) over (online) seksualiteit.
- Wanneer je een thema aankaart, zoals sexting, hou jongere broers en zussen op afstand.
- Bespreek dergelijke onderwerpen niet aan de ontbijttafel, kies voor een rustige omgeving, zoals bijvoorbeeld in de auto, zodat er geen oogcontact is en zodat er ook vrijer gesproken kan worden.
- Een geschikt moment kiezen is moeilijk, maar je kan het bijvoorbeeld doen als je kind een eerste vriendje of vriendinnetje heeft. Je kan ook verwijzen naar iets die in de actualiteit aan bod is gekomen.
- Kan je kind niet bij jou terecht voor de nodige informatie, zeg je kind waar hij/zij dan wel betrouwbare informatie kan vinden (ander familielid, ‘Awel’ jongerentelefoon via 102, Child Focus via 116 000 …)
Herken signalen
- Heel wat ouders hebben als eerste reflex om elke stap van hun kind online te controleren. Vaak is dit niet de meest geschikte oplossing. Je kind zal het gevoel hebben dat zijn/haar privacy geschonden wordt en dit heeft negatieve gevolgen op jullie vertrouwensrelatie.
- Je kan beter letten op signalen. Je kind loopt bijvoorbeeld telkens naar zijn/haar kamer met smartphone, hij/zij draait scherm uit het het zicht …
Bespreek dat wat fout kan lopen
- Hoewel sexting deel uitmaakt van de normale seksuele ontwikkeling, zijn er altijd risico’s aan verbonden. Je vertrouwen kan geschonden worden of je vriendje/vriendinnetje had toch niet zo’n goede bedoelingen met je. De naaktfoto kan dus ongewild doorgestuurd worden waardoor je een keten van cyberpesten in gang steekt. Je kan later ook afgeperst worden met die foto, zeker als je die naar onbekenden doorstuurt. Bovendien blijft die foto altijd op het internet staan.
- Het is erg makkelijk om je ware identiteit te verbergen als je achter een scherm zit, spreek daarom nooit af met mensen die je niet echt kent.
- Op chatboxen of tijdens online games kan je contacten leggen met nieuwe mensen, maar hou er rekening mee dat niet iedereen met de beste bedoelingen op deze sites zit. De kans zit erin dat je onaanvaardbare voorstellen krijgt of dat je ongepaste foto’s of berichten zal krijgen.
Bespreek wat toestemming is
Jij beslist nog altijd wat jij zelf wilt doen. Hiervoor geef je expliciet toestemming. Toestemming kan op elk moment worden ingetrokken. Laat je hiervoor niet onder druk zetten. Denk maar aan het vriendje/vriendinnetje die zegt: ‘Als je dit niet doet, dan maak ik het uit’, ‘Mijn andere vriendinnen deden dit wel …’, ‘Je bent toch geen seut …’. Iemand die werkelijk goede bedoelingen met je heeft, zal je nooit onder druk zetten om iets te doen wat je eigenlijk niet wil doen.
Bespreek hoe je kan reageren
- Krijg je ongewild een naaktfoto, keur dit dan openlijk af. Spreek de persoon erover aan dat dit niet oké is. Stuur de foto zeker zelf nooit door.
- Krijg je ongepaste berichten en/of foto’s op een chatbox, ga hier dan niet verder op in. Je weet nooit echt wie er aan de andere kant van het scherm zit. Je kan deze persoon altijd blokkeren of rapporteren bij de chatbox zelf.
Bespreek wat je kan doen als het toch fout loopt
- Benadruk dat je kind altijd bij jou terecht kan als het fout loopt. Het is ook belangrijk om snel hulp te vragen. Is het voorval op school gebeurd, dan kan hij/zij ook altijd bij de school terecht.
- Blijf kalm en luister naar je kind. Word niet boos, maar steun je kind.
- Ga nooit in op de eisen van de (online) afperser: schrijf geen geld over, maak geen nieuwe foto’s/video’s en ga nooit in op zijn vraag om andere zaken te doen.
- Verzamel bewijsmateriaal (screenshots van berichten, profielen … ) mocht je aangifte willen doen bij de politie.
- Je kan ook altijd terecht bij de site/app zelf om de persoon te laten blokkeren of rapporteren.
Twijfel je of een situatie die zich voorgedaan heeft strafbaar is en/of een aangifte vereist? Bel dan zeker onze diensten op. We luisteren met aandacht en begrip naar je verhaal en zullen het meedelen als je beter bij ons aangifte komt doen.
Zorgteam PZ Arro Ieper Preventiedienst PZ Arro Ieper
057 230 564 057/230 517
pz.arroieper.slb@police.belgium.eu Evelyne.vanhove@police.belgium.eu
Betrouwbare informatie kan je ook op deze sites terugvinden:
www.clicksafe.be (Child Focus)