Noodnummer 101

Salduz

De basis tot het Salduz arrest situeert zich in arrest EHRM 27/11/2008, zaak van Youssef Salduz (Kourdische Turk) versus Turkije. Youssef Salduz werd namelijk veroordeeld aan de hand van bekentenissen tijdens een verhoor zonder advocaat. Hierbij stapte hij naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dit feit werd als basis genoemen voor de wet "Salduz".  Hierbij werd gesteld dat: "(...) onherstelbare schade wordt toegebracht aan de rechten van de verdediging indien incriminerende verklaringen die werden afgelegd tijdens een politieverhoor zonder de aanwezigheid van een advocaat gebruikt worden voor een veroordeling."

Dit arrest werd opgelegd aan de lidstaten van de Europese Unie, waaronder ook België die dit moest implementeren in de gerechtsprocedures.

Hieromtrent werd wet 13/08/2011 (BS 05/09/11) uitgevaardigd, evenals collectieve omzendbrief Col 08/2011 dd. 23/09/2011 houdende richtlijn inzake de organisatie van de bijstand door een advocaat vanaf het eerste verhoor binnen het kader van het Belgisch strafprocesrecht.

Enkele krachtlijnen

Salduz wordt onderverdeeld in vier trappen :

  • Salduz 1 : getuigen en slachtoffers
  • Salduz 2 : verdachten niet van hun vrijheid beroofd en die zich moeten verantwoorden voor een feit met een gevangenisstraf kleiner dan 1 jaar
  • Salduz 3 : verdachten niet van hun vrijheid beroofd en die zich moeten verantwoorden voor een feit met een gevangenisstraf groter of
    gelijk aan 1 jaar
  • Salduz 4 : verdachten van hun vrijheid beroofd

Hetgeen begrepen wordt onder (in de volksmond) "Salduz" slaat enkel op het verhoor van verdachten. (= contact met raadsman voor verhoor). Er is nooit consult/bijstand van een advocaat voor andere rechtshandelingen dan verhoor.

  • Er worden voor het verhoor een aantal kennisgevingen gedaan naargelang de graad van Salduz
  • De verdachten krijgen voor het verhoor een 'letter of rights', een lijst met hun rechten
  • Er is een verschil tussen het consultatierecht voor het verhoor (bij Salduz 3 en 4) en het bijstandsrecht tijdens het verhoor (enkel bij Salduz 4)
  • Het consultatierecht gebeurt in principe enkel voor het eerste verhoor van een verdachte in Salduz 3 en 4.
  • De consultatie voorafgaand aan het verhoor duurt maximaal een half uur.
  • De meerderjarige verdachte kan afstand doen van zijn consultatierecht van de raadsman. Deze wordt schriftelijk vastgelegd in een afstandsverklaring
  • Tijdens het bijstandrecht (Salduz 4) beperkt de raadsman zich tot het volgen van het verhoor met oog op de naleving van de spelregels tijdens het verhoor. Hij mag enkel tussenkomen indien die regels overtreden worden. Naar de inhoud van de zaak mag hij niet tussenkomen.
  • Verdachten van verkeersinbreuken vallen onder Salduz 2 behoudens wanneer van vrijheid beroofd (Salduz 4)
  • In een Salduz 4 heeft de verdachte recht op het inlichten van een vertrouwenspersoon en op medische bijstand


De bepalingen van Salduz doen geen afbreuk aan de bepalingen voorzien door de wet Franchimont.

De politiezone Arro Ieper heeft voor het verhoor van Salduz 3 verhoren een Salduz ploeg in het leven geroepen.

Dit betekent dat verdachten die

  1. Voor de eerste keer verhoord moeten worden en
  2. Betrokken zijn als verdachte in misdrijven waarop een straf staat van een jaar of meer en
  3. Niet van hun vrijheid beroofd zijn en
  4. Geen afstand raadsman gedaan hebben

uitgenodigd worden naar het hoofdcommissariaat te PZ Arro IEPER, Ter Waarde 54, 8900 IEPER voor verhoor. De uitnodiging krijgen de mensen in hun bus thuis.

Uit de uitnodiging blijkt dat ze in afwachting van hun verschijning (op eigen kosten) een raadsman kunnen raadplegen.

Indien ze niet langskomen voor dit verhoor, zal de verdachte geseind worden in nationale databank, wat voor een aantal ongemakken kan zorgen wanneer ze onderschept worden door de politiediensten.

Wanneer verdachte de uitnodiging ontvangt kan hij lezen voor welke feiten hij verhoord zal worden en waar en wanneer die feiten zich voordeden.

De verdachte kan telefonisch contact opnemen met de op de uitnodiging vermelde telefoonnummers om een afspraak te verplaatsen.

Verhoor van getuigen, slachtoffers en verhoor van verdachten in Salduz 2 gebeuren in principe op de wijken zelf.

Verhoren in Salduz 4 gebeuren na vrijheidsbeneming. Hierbij is voorzien in een nationaal georganiseerde permanentie van advocaten waarop kan beroep gedaan worden. Het betekent dus geenszins dat iedereen hiertoe zijn eigen raadsman kan laten oproepen. Bepaalde advocaten hebben zich immers niet ingeschreven op die permanentierol.