Kinderen en jongeren zijn al erg vroeg vertrouwd met internet en sociale media. Het opent een nieuwe wereld voor hen en ze kunnen hun creativiteit erin uiten. Ze gebruiken ook alsmaar meer digitale toepassingen op school. Ze zien er vaak enkel de leuke kant van en beseffen niet ten volle dat er risico’s kunnen zijn.
Hoe kan ik zelf mijn kind(eren) stimuleren om veilig te surfen?
- Stimuleer je kind om kritisch na te denken bij wat ze online te zien krijgen en om dit niet blindelings door te sturen. Op sociale media kan je ook ongepaste inhoud terugvinden (bijvoorbeeld racisme, dierenmishandeling, pornografische beelden). Daarom kan je een video, bericht, foto of gebruiker ook rapporteren bij de app of blokkeren.
- Toon interesse in wat je kind online doet, zorg dat je betrokken bent en dat je kind je om raad vraagt als hij/zij online een probleem heeft.
- Benadruk het belang van een veilig wachtwoord, dat je aan niemand mag verklappen, zelfs niet aan je beste vrienden of broers/zussen … Stel dat er ruzie is, dan kan dit wachtwoord misbruikt worden.
- Door de privacy-instellingen van je profiel aan te passen maak je de kans op misbruik van je gegevens (foto’s, video’s, berichten …) al een stuk kleiner! Je kan dit samen doen.
- Betrek je kind bij jouw online activiteiten en leg uit waarom je op bepaalde manier handelt (bijvoorbeeld: niet aanvaarden van een vriendschapsverzoek omdat je die persoon niet kent, bepaald soort foto’s online afkeuren …). Op die manier leer je hen om het internet verantwoord te gebruiken.
- Spreek af dat de tablet, computer, smartphone … enkel gebruikt mag worden in de woonkamer. Zo heb je als ouder beter zicht op de activiteiten van je kind.
- Misschien een kleine herinnering: de leeftijdsgrens voor sociale media in ons land is vastgelegd op 13 jaar, dus voor TikTok, Instagram, Snapchat, Facebook, Messenger. Voor WhatsApp is de leeftijd zelfs verhoogd naar 16 jaar.
Waarvoor moet ik als ouder voor opletten?
- Cyberpesten: het online pesten dat allerlei vormen aannemen: het uitsluiten van een leerling uit een WhatsApp-groep, iemand zijn wachtwoord stelen, ongepaste inhoud versturen, een vals profiel aanmaken, een virus versturen, (bewerkte) foto’s versturen …
- Grooming: het benaderen en manipuleren van een kind door een volwassene met het oog op seksueel contact
- Sexting: het versturen van pikante foto's of naaktfoto's van zichzelf via sms, mail, webcam ... Dit maakt deel uit van het experimenteren van jongeren op seksueel vlak en is op zich niet problematisch, maar er zijn wel enkele risico's aan verbonden
- Phishing: het ‘hengelen’ naar je persoonlijke gegevens of bankkaartgegevens
- Sextortion: een onbekend persoon probeert contact met je leggen en al snel wordt het gesprek ‘pikanter’ waarna naaktfoto’s gevraagd worden. Eenmaal de oplichter deze foto’s ontvangt, dreigt hij ermee om deze openbaar te maken aan alle online vrienden als het slachtoffer niet met geld over de brug komt
- ‘Moneymuling’ of geldezels: via sociale media krijgt de jongere de vraag of hij niet snel wat geld wil bijverdienen. Hij/zij moet enkel zijn bankkaart en bankrekening ter beschikking stellen. Criminelen die geld verkrijgen via phishing gebruiken de bankrekening van het slachtoffer (of de geldezel) dan om het frauduleus geld door te sluizen. Hier krijgt het slachtoffer dan een ‘royale vergoeding’. Dit kan heel anders uitdraaien: je bent als geldezel namelijk ook strafbaar, je bezorgt heel wat onschuldige mensen veel leed en je eigen rekening kan ook door hen geplunderd worden.
- Gevaarlijke ‘challenges’ of uitdagingen: de groepsdruk op sociale media is groot en de drang naar veel likes is groot, zeker voor jongeren en kinderen. Zo kunnen ze aangespoord worden om deel te nemen aan gevaarlijke online ‘challenges’ om erbij te horen. Een voorbeeld van zo’n challenge is de ‘bright eye challenge’ waarbij kinderen en jongeren een zakje bleekwater op hun ogen leggen om de kleur ervan te doen veranderen. De aanleiding voor deze ‘challenge’ was een vervalste video op Tik Tok.
Wat als mijn kind zich online niet gepast gedraagt?
- Vraag je kind waarom hij/zij besloten heeft om zich ongepast te gedragen, maar zonder te oordelen. Het is namelijk belangrijk dat kinderen de volgende keer nog de stap naar de ouders of een andere vertrouwenspersoon durven zetten als ze een probleem online hebben.
- Net zoals in de echte wereld mag niet alles online. Sommige zaken zijn dus strafbaar. Bijvoorbeeld het aanmaken van valse profielen, het stelen van wachtwoorden, virussen doorsturen …
- Leg zelf aanvaardbare straffen op, maar hou er rekening mee dat internet tegenwoordig overal gebruikt wordt, zelfs voor schooltaken. Je kan eventueel de schermtijd beperken voor het online gamen.
Aanbod preventiedienst
Op vraag kan de preventiedienst ook een infoavond voor ouders uitwerken. Contacteer ons via het formulier onderaan de pagina voor meer info.